Danh mục bài viết
Ví dụ 1: Chỉ được dùng một kim loại, làm thế nào phân biệt những dung dịch sau đây: NaOH, NaNO
3
,
HgCl
2
, HNO
3
, HCl.
Giải
Dùng kim loại Al, cho Al tác dụng lần lượt với các mẫu thử
Nếu có khí màu nâu bay ra là HNO
3
:
Al + 4HNO
3
→ Al(NO
3
)
3
+ NO↑ + 2H
2
O
2NO + O
2
→ 2NO
2
(màu nâu)
Nếu có kim loại trắng sinh ra là HgCl
2
2Al + 3HgCl
2
→ 3Hg + 2AlCl
3
Có bọt khí bay ra và có kết tủa, kết tủa tan ra là NaOH
2Al + 2H
2
O + 2NaOH → 2NaAlO
2
+ 3H
2
↑
Có bọt khí bay ra là HCl
2Al + 6HCl → 2AlCl
3
+ 3H
2
↑
Còn lại là NaNO
3
Ví dụ 2 : Chỉ dùng một chất khác để nhận biết từng dung dịch sau : NH
4
NO
3
, NaHCO
3
, (NH
4
)
2
SO
4
, FeCl
2
và FeCl
3
. Viết phương trình các phản ứng xảy ra.
Giải
Dùng Ba(OH)
2
để nhận biết. Tóm tắt theo bảng sau :
NH
3
↑
mùi khai,
↓trắng
BaSO
4
↓trắng,
hơi
xanh
Fe(OH)
2
Ví dụ 3: Mỗi cốc chứa một trong các chất sau: Pb(NO
3
)
2
, Na
2
S
2
O
3
, MnCl
2
NH
4
Cl, (NH
4
)
2
CO
3
, ZnSO
4
.
Ca
3
(PO
4
) và MgSO
4
. Dùng nước, dung dịch NaOH, dung dịch HCl để nhận biết mỗi chất trên.
Giải
Cho nước vào các mẫu thử, tất cả đều tan, chỉ có mẫu thử chứa Ca
3
(PO
4
)
2
không tan.
Cho từ từ dung dịch NaOH vào các mẫu thử chứa các hoá chất trên có những hiện tượng xảy ra như sau:
Chỉ có hai mẫu thử cho khí NH
3
mùi khai là NH
4
Cl và (NH
4
)
2
CO
3
.
NH
4
Cl + NaOH → NH
3
↑+ H
2
O + NaCl
(NH
4
)
2
CO
3
+ NaOH → 2NH
3
↑ + 2H
2
O + Na
2
CO
3
Để nhận biết hai muối này ta cho tác dụng với dung dịch HCl, mẫu thử nào cho khí bay lên là (NH
4
)
2
CO
3
,
còn mẫu thử không có hiện tượng gì xảy ra là NH
4
Cl.
Có bốn mẫu thử cho kết tủa trắng Zn(OH)
2
, Mg(OH)
2
, Pb(OH)
2
và Mn(OH)
2
, nếu tiếp tục cho NaOH và
Zn(OH)
2
và Pb(OH)
2
tan còn Mg(OH)
2
không tan, như vậy ta biết được cốc chứa MgSO
4
:
ZnSO
4
+ 2NaOH → Zn(OH)
2
↑ + Na
2
SO
4
Zn(OH)
2
+ 2NaOH → Na
2
ZnO
2
+ 2H
2
O
MgSO
4
+ 2NaOH
→
Mg(OH)
2
↑ + Na
2
SO
4
Pb(NO
3
)
2
+ 2NaOH → Pb(OH)
2
+ 2NaNO
3
Pb(OH)
2
+ 2NaOH → Na
2
PbO
2
+ 2H
2
O
MnCl
2
+ 2NaOH → Mn(OH)
2
+ 2NaCl
Để nhận biết Pb(NO
3
)
2
với ZnSO
4
ta cho dung dịch HCl vào hai mẫu thử, mẫu thử nào cho kết tủa màu
trắng là Pb(NO
3
)
2
, còn mẫu thử không tác dụng là ZnSO
4
.
Pb(NO
3
)
2
+ 2HCl → PbCl
2
↓ + 2HNO
3
Mn(OH)
2
không bền, dễ bị oxi hoá thành Mn(OH)
4
màu nâu còn Mg(OH)
2
không bị oxi hoá.
2Mn(OH)
2
+ O
2(kk)
+ 2H
2
O → 2Mn(OH)
4
Mẫu cuối cùng còn lại là Na
2
S
2
O
3
